Yazıda Neler Var?
Doğru!
Yanlış!
Doğru!
Yanlış!
Doğru!
Yanlış!
Doğru!
Yanlış!
Doğru!
Yanlış!
Doğru!
Yanlış!
Doğru!
Yanlış!
Doğru!
Yanlış!
Sonucu görmek için quizi paylaş !
Subscribe to see your results
%%personality%%
%%personality%%
Loading...
Utangaçlık-Çekingenlik
Utangaçlık bireylerin kendilerini toplum içerisinde ifade etmelerini engelleyen faktörlerden biridir.İnsanlar, toplumsal varlıklardır.
Bu yönüyle, toplum içerisinde duygularını ve düşüncelerini ifade etmeye ihtiyaç duyarlar. Böylece kendi var oluşlarını üst düzeye çıkarırlar.
Öte yandan bazen kişilik özelliklerinden bazen ise, yaşadıkları olumsuz deneyimlerinden dolayı bireyler kendilerini toplum içerisinde ifade etmekte zorlanırlar. Psikolojide bu zorlanma sürecini ve nedenlerini anlatan ve açıklayan pek çok bilimsel çalışma bulunmaktadır.
Utangaçlık-Çekingenlik Tanımı
Psikoloji literatüründe utangaçlık, çeşitli şekillerde tanımlanmaktadır. Bu tanımlarda utangaçlığın farklı yönleri vurgulanmaktadır. Bu vurgularda, ‘’utangaç’’lığın bir duygu olması ve toplumsal bağlamda gerçekleşmesi gibi iki nokta görülmektedir. Duygusal açıdan ele alındığında utangaçlık;
- Bireyin toplumsal hayatında sıkıntı oluşturan bir heyecansal durumdur.
- Bireyin kendisini rahat hissedememesidir.
- Bireyin insanlardan korkmasıdır.
- Bireyin deneyimlediği bir çeşit kaygı duygusudur.
- Hafif bir rahatsızlık duymadan, nedensiz olarak insanlardan korkmaya kadar varan bir duygusal durumdur, şeklinde ele alınmaktadır.
Utangaçlık, toplumsal bağlam temelinde de ele alınmaktadır. Bu doğrultuda yapılan tanımlamalar incelendiğinde genelde toplumsal geri çekilmeye vurgu yapıldığı görülür. Yapılan tanımlamalarda utangaçlık;
- Bireyin toplumsal etkileşimlerden kaçınmasıdır.
- Toplumsal etkileşimlere ve konulara katılmada bireyin başarısız olmasıdır.
- Başkalarının karşısında ortaya çıkan ve bireylerde huzursuzluk, engellenme şeklinde duygular üreten ve bireylerin bu nedenle toplumsal ortamlardan kaçmaları durumudur.
- Bireylerin toplumsal durumlardan ve de insanlardan korkmaları şeklinde ortaya koydukları alışkanlıklardır.
Yukarıdaki tanımlamalar incelendiğinde aslında utangaçlığın, bireylerin yaşadığı sosyal fobi ve sosyal kaygı gibi sorunlarla da ilişkili olduğu görülmektedir.
Utangaçlık-Çekingenlik Belirtileri
Utangaçlık belirtileri daha çok;
- Kalp çarpıntısı, titreme, terleme, kas gerginliği, ağız kuruması, idrara çıkma isteği
- Kendi potansiyellerinin altında tepki verme, kaygı ve korku durumlarının kendilerini ifade etmede başarısız kılması
- Çevredeki olumsuz ve başarısızlık durumlarının nedenlerini kendilerine yükleme, yalnızlık hissetme, toplumsal ortamlarda sessiz kalma, az konuşma gibi davranışlar
- Geleceğe yönelik kaygı, umut düzeyleri düşük, hep aynı döngüyü yaşamaktan yorulmak, depresyon gibi belirtileri bulunmaktadır.
Utangaçlık-Çekingenlik Nedenleri
Utangaç bireylerin sorumluluk duyguları oldukça fazla gelişmiştir. Bu nedenle çevredeki olumsuzluklardan kendilerini suçlu hissederler. Utangaç bireyler olumlu duygular üretme de sorun yaşarlar. Çevrelerinde olup bitenler üzerine yoğunlaştıkları için daha çok olumsuz duygulara yönelirler.
‘’Cinsel istismar’’a maruz kalmak, bir grup içinde bireyin öz saygısının zedelenmesi gibi deneyimler travmatik yaşantılara örnek olabilir. Özellikle aşırı korumacı ve otoriter anne-babaya sahip olmak, bireyde utangaçlığın gelişmesine neden olmaktadır.
Bunun yanında akran baskısı, ebeveyn tarafından reddedilme bireylerde utangaçlık yaşamasına neden olmaktadır.
Sonuç olarak utangaçlık yaşayan bireylerin kendilerine yönelik algılarının olumsuz olduğu görülür. Bu kişiler herhangi bir olumlu sonucu üreteceklerine yönelik olarak olumsuz inançlara sahiptirler. Öz yeterlilikleri düşüktür.