DİSLEKSİ TARAMASI/TESTLERİ

Disleksi testi bireylerde disleksi özelliklerinin olup olmadığını tespit edebilmek için yapılan testlerdir. Bu testlerin amaçları kesinlikle tanı veya teşhis koymak değildir.

Disleksi testi bir çocuğun normal okuma, öğrenme sürecine olumlu yanıt vermediği durumlarda kullanılır. Çocuğun okul desteğini geliştirmeye ve aynı zamanda güçlü ve zayıf yönlerini belirten bir profil oluşturmaya yardımcı olmak için kullanılır. Her yaştan bireylere yönelik, çocukluktan yetişkinliğe kadar birçok tarama testi mevcuttur. Disleksi testi çocuklarda 5-17 yaş aralığında uygulanabilir.

Disleksi Testleri

Günümüzde disleksiyi belirleyebilmek için kullanılan testlerden bazıları şunlardır:

Wechsler Zeka Ölçeği (WISC-R)

Gazi Erken Çocuk Değerlendirme Aracı (GEÇDA)

Ankara Gelişim Tarama Envanteri (AGTE)

DENVER Gelişimsel Tarama Testi

Psiko- Eğitimsel Profil (PEP-R)

Çocuklar İçin Tematik Algı Testi (CAT)

Luisa Düss Psikanalitik Öykü Testi

Metropolitan Okul Olgunluğu Testi

Portage Gelişim Ölçeği

Peabody Resim Kelime Testi

Bir çocukta disleksi olup olmadığını sadece testlerle belirleyebilmek mümkün değildir. Dolayısıyla sadece bu testler uygulanarak disleksi tanısı konulamaz. Bu testler, disleksi tanısı konulabilmesi için birer yardımcı araçtır. Disleksi testi tanı konulabilmesi için öncelikle ayrıntılı bir klinik muayene gereklidir. Bu muayeneye ek olarak psikometrik testler ve değerlendirmeler ve aynı zamanda kişinin ayrıntılı öyküsünü almak önemlidir. Burada kişinin öyküsünden bahsedilen durum ise;

kişinin akademik başarı durumu,

ders çalışma alışkanlıkları,

oryantasyonu,

kaba ve ince motor- kas becerileri,

dokunsal algısı gibi alanlar hakkında detaylı bilgiler edinmektir.

Disleksi testi, tanı koymaya yardımcı olan testler içerisinden günümüzde kullanımı en yaygın olan Wechsler Zeka Ölçeği (WISC-R)’ ni ele alıyoruz.

Disleksiyi belirlemede kullanılan çeşitli zeka testlerinden birisi olan WISC-R testi, 6-16 yaşlarındaki çocuklara ve ergenlere uygulanabilen bir testtir. WISC-R testi uygulanacak olan çocuğun, testte bulunan yönergeleri algılayabilmesi ve uygulayabilmesi için, genel gelişiminin yeterli seviyede olması gerekmektedir.

WISC – R testi bir genel zeka puanı ve iki temel alt puan ortaya koymaktadır. Alt puanlar sözel ve performans puanlarından oluşur. Altı adet sözel alt testi ve altı adet performans alt testi mevcuttur.

WISC-R testini tamamlamak için bütün alt testleri uygulamak zorunlu değildir. Bu alt testlerin puanlarının dağılımı disleksi testi tanı koyabilmek için oldukça faydalıdır.
WISC – R’ de genel zeka puanı ve sözel ve performans alt testlerinin puanları toplamda ortalama olarak 100’dür. 70’in altındaki puanlar zihinsel işlev yetersizliklerinin olduğunu 130 ve üstündeki puanlar da yüksek düzeyde bir zihinsel gelişimi ifade etmektedir.

Sonuç

WISC–R testini disleksi testi açısından bakıldığında, sözel ve performans alt testleri puanları arasında 15 puan ve fazla fark olması gerekir. Kişinin disleksi olabileceğini düşündürecek bir bulgu olarak göz önünde bulundurulur. Sözel zeka bölümü performans zeka bölümünden on beş puan düşükse dilsel alanda sorun vardır. Ancak performans zeka bölümü sözel zeka bölümünden on beş puan düşükse görsel alanlarda sorun olabileceği düşünülmektedir.

Yazı dolaşımı